Tự ý tiêm corticoid, bé 5 tuổi nhập viện vì bị suy thượng thận

Bệnh nhi bị suy thượng thận do sử dụng thuốc corticoid không đúng chỉ định (Ảnh: Bệnh viện Nội tiết Trung ương)

Cụ thể, Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa điều trị cho một trường hợp bệnh nhi N.T. D (5 tuổi, Sơn La) nhập viện trong tình trạng béo phì, mặt nặng, mọc lông, rậm lông vùng mặt và mép. Cách đây 4 tháng, trẻ xuất hiện ho kèm theo sốt và được chẩn đoán viêm tiểu phế quản tại bệnh viện huyện. Tại đây, tuy đã được điều trị nhưng bệnh nhi vẫn chưa khỏi hoàn toàn. Lúc này người nhà tự đưa trẻ tới phòng khám tư tại địa phương và được nhân viên y tế tại đây tiêm corticoid 4 ngày liên tục, mỗi ngày 2 mũi không rõ liều lượng. Sau khi tiêm trẻ đỡ ho nhanh, tuy nhiên sau khoảng một tháng trẻ bắt đầu có dấu hiệu nặng mặt, ăn khỏe hơn bình thường (4 bát cơm/bữa), tăng 3 - 4kg, tóc mọc thấp, xuất hiện ria mép.

Sau khi tìm hiểu trên các phương tiện truyền thông, gia đình đã đưa trẻ đến khám tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương và được chẩn đoán suy thượng thận do sử dụng corticoid. Sau khi nhập viện, trẻ được khám và làm các xét nghiệm cần thiết. Kết quả cho thấy, cortisol huyết thanh của trẻ giảm dưới 27,6 (ngưỡng bình thường 69 - 610), tuyến thượng thận không hoạt động.

Để xử trí kịp thời trước tình trạng nguy hiểm của trẻ, các bác sỹ tiến hành điều trị bằng phương pháp kích thích trục tuyến yên – thượng thận bằng hormone synacthen. Kết quả sau tiêm, chức năng tuyến thượng thận của bệnh nhi đã hồi phục và sau một tuần, chức năng tuyến thượng thận bình thường.

Giải thích về việc trẻ bỗng dưng xuất hiện nhiều lông rậm, cơ thể béo phì, nặng mặt... các bác sỹ cho rằng đó là triệu chứng lâm sàng của hội chứng suy tuyến thượng thận thường gặp đối với người bệnh sử dụng corticoid quá liều và không đúng chỉ định.

Hiện tại, chức năng tuyến thượng thận của bệnh nhi đã hoạt động bình thường (Ảnh: Bệnh viện Nội tiết Trung ương)

Theo ThS.BS Đỗ Gia Nam – Phó Trưởng khoa Nội tiết người lớn, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, các thuốc corticoid nếu được dùng đúng chỉ định, đúng liều lượng và thời gian có thể góp phần cứu sống người bệnh với rất nhiều loại bệnh lý nguy hiểm như cơn hen phế quản ác tính, sốc phản vệ, lupus ban đỏ hệ thống, thấp tim, suy tuyến thượng thận, viêm khớp dạng thấp, xơ cứng rải rác… Tuy nhiên, nếu dùng với liều lượng cao, kéo dài không có những biện pháp hỗ trợ điều trị để giảm bớt các độc tính của thuốc, corticoid có thể gây ra rất nhiều tai biến nguy hiểm cho người bệnh.

Sốt cao và nôn nhiều, bệnh nhân nhập viện vì nhiễm vi khuẩn não mô cầu

Chuyên gia Pháp khám miễn phí cho bệnh nhân phẫu thuật cổ bàn chân và ung bướu xương khớp

Nên đọc

Cũng theo cảnh báo từ BS. Đỗ Gia Nam, trong thời gian gần đây, ngày càng có nhiều trường hợp tự ý sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, tên chế phẩm corticoid tại phòng khám tư nhân, đông y gia truyền không đúng liều, không đúng chỉ định trong thời gian dài để chữa các bệnh xương khớp, gout, hen phế quản, bệnh hệ thống… mà không biết rằng việc lạm dụng quá liều lượng sẽ gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng như: Suy tuyến thượng thận, xuất huyết tiêu hóa, loãng xương, xẹp đốt sống, gù vẹo cột sống, tăng đường máu, tăng huyết áp, teo cơ, rối loạn tâm thần, trầm cảm, đục thủy tinh thể, suy giảm chức năng miễn dịch gây nhiễm trùng cơ hội … đặc biệt khi việc lạm dụng corticoid lại xảy ra ở trẻ em sẽ làm chậm quá trình phát triển trí tuệ và tinh thần của trẻ.

Ðể tránh bị rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” do lạm dụng corticoid, mỗi người bệnh tuyệt đối không được tự ý dùng corticoid dưới mọi hình thức nếu như chưa có chỉ định từ bác sỹ, đồng thời khi thấy các dấu hiệu bất thường trong cơ thể cần đến kiểm tra tại các cơ sở y tế uy tín và theo đúng chuyên khoa, không nên dễ dàng nghe theo những lời mách bảo thiếu căn cứ.