Vì sao methanol có nhiều trong rượu nấu thủ công?

Tại sao rượu nấu thủ công lại chứa nhiều methanol gây ngộ độc?

Bạn có biết cách nhận biết người bị ngộ độc methanol?

Người thứ 3 ở Hà Nội tử vong do ngộ độc rượu methanol

Hà Nội: Thắt chặt công tác thanh tra, kiểm tra sau vụ ngộ độc rượu

Làm sao phân biệt ngộ độc rượu và say rượu?

Methanol trong quá trình sản xuất rượu

Trong quá trình lên men rượu tự nhiên, cả ethanol (loại cồn thường có trong các loại rượu bia) và methanol đều được hình thành. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng tới việc hình thành nhiều methanol trong quá trình nấu rượu, trong đó bao gồm nguyên liệu và xúc tác:

- Nguyên liệu: Có nhiều nguyên liệu được dùng để nấu rượu, bao gồm nước nho, gạo, mía... Tuy nhiên, các nguyên liệu có chứa nhiều cellulose (điển hình là mía) có thể thúc đẩy sản sinh nhiều methanol hơn.

- Xúc tác: Để quá trình lên men rượu diễn ra nhanh chóng hơn, nhiều người có thể tăng cao nhiệt độ. Tuy nhiên, nhiệt độ cao cũng thúc đẩy phân hủy cellolose, khiến sản sinh nhiều methanol hơn.

Quá trình lên men rượu cho cả ethanol và methanol

Những người nấu rượu tại nhà rất dễ mắc cả 2 sai lầm trên (sử dụng mía cho rẻ và nhiệt độ cao để lên men rượu nhanh hơn), khiến cho nguy cơ sản xuất ra rượu methanol tăng cao rất nguy hiểm. 

Methanol và ethanol đều là 2 loại chất lỏng không màu, có mùi thơm nhẹ. Bạn không thể phân biệt 2 loại rượu này bằng mắt thường, chính vì vậy việc tách methanol và ethanol có thể trở nên khá khó khăn. Các nhà máy sản xuất rượu thường có các công nghệ đặc biệt để giảm thiểu và tách methanol khỏi ethanol trong quá trình chưng cất rượu.

Trong khi đó, những người tự nấu rượu thủ công tại nhà gần như không thể tách bỏ hoàn toàn methanol và ethanol. Chưa kể thực trạng nhiều cơ sở sản xuất rượu giả còn trộn thêm nhiều loại ethanol, methanol công nghiệp vào rượu để giảm giá thành cũng khiến cho số ca ngộ độc rượu tăng cao khó kiểm soát.

Chỉ uống một lượng nhỏ methanol cũng gây nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng

Điều này thực sự nguy hiểm vì chỉ một lượng nhỏ methanol vẫn có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe nếu uống phải.

Methanol nguy hiểm như thế nào?

Methanol và ethanol đều là 2 loại rượu có tính chất hóa học giống nhau, nhưng cách cơ thể chuyển hóa 2 chất hóa học lại hoàn toàn khác nhau.

Trong khi ethanol có thể được cơ thể chuyển hóa bình thường (tất nhiên nếu bạn chỉ uống với lượng vừa phải), methanol lại có thể chuyển hóa thành acid formic – một độc tố thường thấy trong nọc kiến.

Chỉ tiêu thụ 10ml methanol đã có thể gây ngộ độc rượu, khiến các dây thần kinh thị giác bị tổn thương dẫn tới giảm thị lực, mù mắt vĩnh viễn và các biến chứng nghiêm trọng khác như suy thận, tổn thương gan... Tiêu thụ từ 30ml rượu methanol trở lên có thể dẫn tới tổn thương não, thậm chí có thể gây tử vong.

Làm thế nào để nhận biết rượu của bạn có chứa methanol?

Có một phép thử đơn giản là đốt thử một lượng nhỏ rượu. Bạn có thể cho rượu vào 1 thìa cà phê, hay cho vào các vật chứa bằng kim loại khác. Nếu rượu cháy với ngọn lửa màu xanh dương, rượu của bạn là ethanol. Nếu rượu cháy với ngọn lửa màu vàng, rất có thể rượu của bạn đã bị lẫn methanol.

Tuy nhiên, bạn nên lưu ý đốt thử rượu chưa pha. Nếu rượu đã bị pha loãng với các chất lỏng khác, chúng có thể không cháy.

Vi Bùi H+
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Bệnh thường gặp