Ăn nước mắm chứa Asen hữu cơ KHÔNG có nguy hại gì!

Asen trong các mẫu nước mắm là asen hữu cơ

Asen là gì?

Asen (arsen) hay còn gọi là thạch tín là một chất không màu, không mùi, không vị và có độc tính gấp 4 lần thủy ngân. Asen có thể tồn tại trong các thành phần của đất, nước, không khí. Ngoài ra, Asen có mặt trong nhiều loại hải sản. Độc tính của Asen phụ thuộc rất nhiều vào dạng hóa học của nó, nhìn chung, Asen ở dạng hợp chất Asen hữu cơ ít độc hơn rất nhiều so với Asen vô cơ.

Ung thư khi ăn phải Asen vô cơ

Asen vô cơ là một dạng đơn giản của Asen không liên kết với carbon. Asen vô cơ thường được dùng để sản xuất thuốc trừ sâu, thủy tinh, thuốc rụng lá, thuốc pháo... Ở dạng hợp chất vô cơ, Asen rất độc nếu sử dụng với liều lượng cao. Chỉ 0,06gr Asen vào cơ thể cũng đủ gây ngộ độc. Với liều lượng gấp đôi, nó sẽ gây tử vong.

Cũng chính vì lý do trên mà các loại thuốc trừ sâu chứa Asen nguy hiểm bị cấm sử dụng đã lâu. Tuy nhiên hiện nay, nó vẫn còn tồn tại lâu dài trong đất gây ảnh hưởng đến môi trường và xâm nhập vào các nguồn nước, cây trồng, cá biển, động vật và các nguồn thực phẩm hàng ngày mà con người sử dụng.

Nếu tiếp xúc với arsen trong thời gian dài thì có thể bị mụn cóc, ung thư da

Nếu tiếp xúc, ăn uống thực phẩm, nước nhiễm Asen vô cơ trong thời gian dài có thể gây ra những biến đổi về sắc tố da như sạm da, dày sừng hoặc mụn cóc ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và trên người và có thể dẫn đến ung thư da. Ngoài ra, ăn uống nguồn thực phẩm, nước nhiễm asen làm tăng nguy cơ Ung thư gan, thận, bàng quang, tuyến tiền liệt và phổi. Mặt khác, Asen thúc đẩy quá trình phát triển khối u, làm rối loạn quá trình tổng hợp ADN, làm giảm số lượng bạch cầu lympho ngoại vi, thay đổi khả năng miễn dịch và làm giảm sức đề kháng của cơ thể chống lại tế bào ung thư. 

Asen hữu cơ không nguy hiểm như Asen vô cơ

Asen hữu cơ có mặt ở nhiều loại động vật biển. Một số dạng Asen hữu cơ thường có độc tính rất thấp và một số dạng nó hoàn toàn không có độc tính, tuy nhiên ở hàm lượng cao, asen hữu cơ vẫn có thể gây ra những tác động nhất định đến sức khỏe con người tương tự như Asen vô cơ. Hiện nay, hợp chất dạng Asen hữu cơ chính trong động vật biển là Asenobetaie.  

Nhiều loại động vật biển có chứa Arsen

Nước mắm chứa Asen vô cơ hay hữu cơ?

Theo kết quả của đợt khảo sát 150 mẫu nước mắm tại 19 tỉnh thành như: Hà Nội, Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hoá, Bình Định, Long An, Phú Thọ, Đà Nẵng, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận, Kiên Giang, Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh và 1 mẫu của Thái Lan.... cho thấy khoảng 67% mẫu không đạt chỉ tiêu asen tổng theo quy định của Bộ Y tế.

Theo quy định của Bộ Y tế về hàm lượng Asen cho phép có trong sản phẩm nước mắm tối đa là 1,0mg/L. Tuy nhiên kết quả thử nghiệm của chất này trên các mẫu lấy được cho thấy có đến 101/150 mẫu không đạt quy định. Cụ thể, hàm lượng Asen tổng của các mẫu không đạt dao động từ trên 1,0mg/L đến 5mg/L. Mẫu nước mắm có độ đạm càng cao, tỷ lệ mẫu có hàm lượng Asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng. Tuy nhiên kết quả trong các mẫu thử nghiệm đã khẳng định không có asen vô cơ. 

Các mẫu nước mắm trên thị trường hiện nay chưa phát hiện arsen vô cơ

Lý giải nguyên nhân tại sao trong nước mắm có chứa Asen, bà Trần Thị Dung - chuyên gia Viện Kinh tế và Quy hoạch thuỷ sản cho biết: “Bản chất nước mắm nguyên chất đã chứa hàm lượng Asen hữu cơ cao do tự thân thuỷ, hải sản có chứa. Tuy nhiên Asen hữu cơ gần như vô hại, tại Châu Âu còn cho phép hàm lượng Asen trong nước chấm lên tới 30mg/L.

Cũng theo PGS.TS Trần Hồng Côn – Giảng viên khoa Hóa trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN), một chuyên gia nghiên cứu về Asen cho biết: Nước mắm chủ yếu được làm từ các loại cá biển (cá cơm, cá thu, cá nục…) và rút chiết ra dưới dạng nước. Thông thường thì hàm lượng asen trong cá là không cao, thường nằm trong ngưỡng cho phép nên việc nước mắm nhiễm Asen từ đây là rất khó. Chính vì thế, nguyên nhân có thể là do sử dụng các chất phụ gia có chứa Asen. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của Asen hữu cơ thấp hơn rất nhiều so với vô cơ".